در این مقاله بخش دوم طراحی و اجرای سپتیک تانک را خدمت شما عزیزان توضیح خواهیم داد. در بخش قبل طراحی و اجرای سپتیک تانک در مورد اجرا و ساخت سپتیک تانک، نحوه بهره برداری و نکاتی مقدماتی در مورد طراحی سپتیک تانک خدمت شما ارائه کردیم. در این مقاله قصد داریم تا به طور کامل طراحی سپتیک تانک ها اعم از محاسبه حجم سپتیک تانک، محاسبه قطر لوله های ورودی و خروجی سپتیک تانک و باقی موارد را باهم فرا بگیریم. همچنین در انتهای این مقاله میتوانید نقشه های اجرایی سپتیک تانک را در فرمت های PDF و DWG به صورت رایگان دانلود کنید
فهرست مطالب
لوله پلیکا و اتصالات ستاره پلیمر گلپایگان (امپراطور گلپایگان)
طراحی و اجرای سپتیک تانک
ظرفیت نفوذپذیری زمین
ضریب نفوذپذیری زمین برای فاضلاب ساختمان کمتر از آب است، زیرا مواد اضافی موجود در فاضلاب موجب به وجود آمدن مواد ژله ای میشود
بنا به تعربف، مدت زمانی را که سطح آب در راخل چاله ای به ابعاد ۳۰ سانتی متر و عمق ۴۵ سانتی متر به اندازه ۲.۵ سانتی متر پائین برود، واحد نفوذپذیری زمین مینامند. اگر زمین مورد آزمایش خشک باشد از قبل آن را مرطوب کرده و آزمایش را انجام میدهند.
دفع و پخش فاضلاب در ترانشه
مقدار آب خروجی از سپتیک تانک و قابل جذب در زمین ترانشه از فرمول زیر محاسبه میشود.
q=1.3/(Ta+7.5)
در این فرمول q مقدار آب فاضلاب جذب شده بر حسب متر مکعب در هر متر مربع از سطح کف ترانشه میباشد. همچنین Ta زمان جذب بر حسب دقیقه میباشد. مقدار آب فاضلاب قابل جذب نیز در جدول زیر بر حسب زمان نشان داده شده است.
با در دست داشتن مقدار کل فاضلاب خروجی از سپتیک تانک در روز بر حسب مترمکعب که با Q نمایش داده میشود و تقسیم آن بر مقدار فاضلاب قابل جذب در هر متر مربع از سطح کف ترانشه، سطح جذب به دست میاید.
S=Q/a
با استفاده از جدول زیر و در دست داشتن زمان جذب، عرض ترانشه به دست میاید
L=S/W
در این فرمول L و W به ترتیب طول و عرض ترانشه بر حسب متر میباشد.
نکاتی که در ساختن ترانشه های پخش باید در نظر گرفت:
الف) عمق ترانشه ها
عمق ترانشه ها را از نظر ادامه فعالیت باکتری های هوازی برای انجام عمل تصفیه فاضلاب در ترانشه ها حدودا ۴۵ تا ۹۰ سانتی متر انتخاب میکنند.
ب) طول لوله پخش
در هر ترانشه یک لوله پخش به قطر حدود ۱۰ سانتی متر طبق شکل زیر نصب میکنند و طول لوله پخش در ساختمان های کوچک را حداکثر ۱۰۰ متر در نظر میگیرند و برای طول های بیشتر از ۱۰۰ متر با ساخت حوضچه تقسیم تعداد لوله های پخش را زیاد کرده و در عوض طول آنها را کم میکنند
ج) جنس و شیب لوله های پخش
جنس لوله های پخش معمولا سفالی و شیب لوله کشی فاضلاب کم است. برای لوله های با طول کمتر از ۳۰۰ متر ۰.۵ درصد و برای حالتی که حوضچه تنظیم نصب شده است ۰.۳ درصد در نظر میگیرند.
د) حوضچه تنظیم
در صورتی که لوله های پخش بیشتر از ۳۰۰ متر باشد علاوه بر حوضچه تقسیم، حوضچه تنظیم هم لازم است. ( در شکل برش طول سپتیک تانک در پست قبل نشان داده شده است) حوضچه تنظیم بعد از سپتیک تانک نصب میشود و عمل پخش را در تمام طول لوله های پخش به طور یکنواخت انجام میدهد. به عبارت دیگر از تجمع فاضلاب در اول ترانشه و از طرف دیگر از خشک ماندن انتهای لوله های پخش جلوگیری میکند. و پس از خروج فاضلاب از محل های باز، فاصله بین لوله ها در داخل شن دانه بندی شده پخش شده و بعد از عبور از لابلای شن مخصوص به ارتفاع ۷۵ سانتی متر، مجددا فاضلاب در داخل شبکه لوله کشی در سطح زیرین جمع شده و در نهایت به وسیله لوله جمع کننده به داخل ترانشه سر باز و یا جوی تخلیه میشود.
در صورتی که صافی های شنی از ۱۷۰ مترمربع و یا طول لوله های پخش از ۱۰۰ متر بیشتر شود، از حوضچه تنظیم استفاده میشود.
محاسبه سطح صافی های شنی
با استفاده از فرمول S=Q/q سطح صافی بدست میاید. در این فرمول Q مقدار فاضلاب خروجی از سپتیک تانک در شبانه روز بر حسب متر کعب است. q مقدار فاضلاب قابل جذب در متر مربع در شبانه روز بر حسب متر مکعب و S مساحت صافی شنی بر حسب مترمربع است.
در این قسمت با حل یک مثال طراحی و محاسبه سپتیک تانک با انواع سیستم پخش این موضوع را به صورت کامل برای شما عزیزان روشن میکنیم.
برای یک ساختمان مسکونی آپارتمانی ۳۰ واحدی، قصد طراحی یک سپتیک تانک با سیستم پخش آب خروجی را داریم. هر آپارتمان دارای یک دستگاه توآلت ایرانی یا فرنگی، دستشویی، ظرفشویی و حمام کامل است و ضریب نفوذ خاک بر اساس آزمایش انجام شده برابر است با ۲.۵ سانتی متر در ۵ دقیقه.
طراحی سپتیک تانک( محاسبه حجم) :
افراد هر آپارتمان را به طور متوسط ۵ نفر در نظر میگیریم. تعداد کل افراد ساختمان برابر است با ۱۵۰ نفر.
مصرف آب سرانه هر نفر طبق جدول حدود ۱۷۰ لیتر در روز است و حجم کل فاضلاب شبانه روز برابر است با ۲۵۵۰۰ لیتر که با استفاده از فرمولی که در پست قبل ارائه شد، حجم سپتیک تانک برابر است با ۷۵درصد حجم فاضلاب شبانه روز به علاوه ۴۵۰۰. بنابراین حجم سپتیک تانک میشود ۲۴ مترمکعب (۲۳۶۲۵ لیتر)
همچنین برای محاسبه میتوان از منحنی مورد نظر نیز استفاده کرد که همان ۲۴ مترمکعب میشود.
ابعاد سپتیک تانک :
نسبت طول به عرض تانک را ۲ تا ۴ در نظر میگیرند. عمق موثر تانک را ۱.۸ متر و نسبت طول به عرض تانک را ۳ در نظر میگیریم در نتیجه :
عرض سپتیک تانک ۲.۱۱ متر و طول ۶.۳۳ متر و عمق موثر ۱.۸ متر میباشد. در عمل این ابعاد تعدیل میشوند و طول و عرض تانک به ترتیب برابر ۶ و ۲.۲ متر در نظر گرفته میشود..
محاسبه قطر لوله ورودی سپتیک تانک :
واحد مصرف هر آپارتمان برابر است با
توالت فرنگی یا ایرانی ۶واحد
دستشویی ۲واحد
ظرفشویی ۲ واحد
حمام کامل ۸ واحد
جمعا ۱۸ واحد مصرف
کل مصرف ساختمان برابر است با ۱۸×۳۰ که برابر ۵۴۰میباشد.
قطر لوله با شیب ۱ درصد برابر است با ۸ اینچ
قطر لوله خارجی از سپتیک تانک :
چون فاضلاب خروجی از سپتیک تانک فاقد مواد جامد است لذا میتوان قطر لوله خارجی را یک سایز از قطر لوله ورودی کمتر در نظر گرفت. در نتیجه قطر لوله خروجی سپتیک تانک برابر ۶ اینچ است.
دفع فاضلاب تصفیه شده
دفع فاضلاب به طریق پخش در زمین
با استفاده از جدول ، مقدار فاضلاب قابل جذب در یک متر مربع سطح ترانشه برابر ۰.۱۰۳ متر مکعب در روز است. با استفاده از جدول عرض ترانشه حدود ۰.۶ متر است.
سطح ترانشه برابر است با : مترمربع S=Q/a=0.24/0.103=233
سطح ترانشه برابر است با : متر L=S/W=223/0.6=388
چون طول ترانشه از ۳۰۰ متر بیشتر است، نصب حوضچه تقسیم و حوضچه تنظیم ضروری است.
در زیر فیلمی از نحوه کار سیستم سپتیک تانک مشاهده میکنید
در زیر نیز میتوانید نقشه های اجرایی سپتیک تانک و فایل نقشه سپتیک تانک را به صورت رایگان با فرمت DWG دانلود کنید.
