فهرست مطالب

پایپینگ یا لوله کشی صنعتی در فرآیندهای صنعتی، صنایع دریایی، انتقال مواد، مصارف شهری و … دارای کاربردی وسیع میباشد. در پروسه های صنعتی از لوله کشی برای انتقال آب، بخار، هوا، ترکیبات نفتی، مواد شیمیایی و … بین مخازن ذخیره و اجزای مختلف مدار استفاده میشود. معمولا از لوله های با قطر زیاد برای انتقال مایعات و گازها در فواصل طولانی بین محل تولید و مصرف استفاده میشود. نفت خام ترکیبات پتروشیمی، آب و برخی ذرات جامد را میتوان در شبکه های لوله منتقل نمود.

همچنین از شبکه های لوله برای انواع سیستم جمع آوری فاضلاب، پسماندهای صنعتی و جمع آوری آب باران استفاده میگردد. در مصارف ساختمانی، بیمارستان ها و … برای انتقال آب آشامیدنی، صنایع تهویه و … از لوله کشی استفاده میگردد. در صنایع دریایی و کشتی ها، سیستم های لوله کشی دارای اهمیت به سزایی هستند. در کشتی ها معمولا از لوله های فولادی برای مصارف مختلف استفاده میشود. در این سری پست ها اصول طراحی سیستم های پایپینگ کشتی ها بیان میگردد.

کاربردهای پایپینگ (لوله کشی صنعتی)

در کارخانه هایی که برای تامین و راه اندازی یک فرآیند شیمیایی خاص مانند تصفیه خانه ها، پالایشگاه ها و … می باشند و به اصطلاح واحدهای فرآیندی (Process Plant) نامیده می شوند، از پایپینگ فرآیندی جهت انتقال سیالات بین واحدهای ذخیره و واحدهای فرآیندی و دیگر واحد ها استفاده می شود. لوله کشی تاسیساتی (Utility Piping) نیز در این صنایع استفاده می شود.

در لوله کشی انتقالی معمولا از لوله های با قطر زیاد برای انتقال سیالات، سیالات ناخالص (Slurries) و گاز در فواصل طولانی استفاده می شود. نفت خام، محصولات نفتی،آب و مواد جامدی همچون زغال سنگ (حمل شده توسط آب) از طریق خطوط لوله انتقال داده می شود.

پایپینگ عمرانی جهت توزیع امکانات شهری (آب و گاز) و نیز جمع آوری آب باران، فاضلاب و پس ماند های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد. اکثر این لوله کشی ها در زیر زمین قرار می گیرد.

لوله کشی ساختمانی یا تجاری شامل لوله کشی های انجام شده در ساختمان های تجاری، مدارس، بیمارستان ها، خانه های مسکونی و غیره، به منظور توزیع آب و گاز، جمع آوری فاضلاب و سایر مقاصد میباشد.

پایپینگ دریایی جهت کشتی ها اغلب بسیار گسترده است. اکتر قسمتهای آن از کربن استیل جوشی یا پیچی می باشد. این مبحث به طور کامل در این سری از پست ها مورد بررسی قرار می گیرد.

طراحی و ساخت یک Plant صنعتی فرآیند پیچیده ای است که در آن اطلاع از محل مورد نظر، فرآیند مورد نظر، میزان تولیدات، معیار و استاندارد های طراحی جهت تامین نیازهای مورد نظر، جزئیات و شرایط مورد نظر باید لحاظ شود.

تجهیزات و مصالح مورد نیاز پایپینگ

۱- لوله ها (Pipe)

اصلی ترین قسمت در پایپینگ یک مجموعه، پایپ ها یا لوله ها هستند که وظیفه انتقال سیالات را به عهده دارند. به زودی در پستی جداگانه به صورت مفصل در مورد لوله ها، سایز های متداول لوله ها، جنس آنها، محدوده فشار و دمایی مجاز و نحوه اتصال آنها به یکدیگر باهم صحبت خواهیم کرد.

۲- اتصالات (Fitting)

برای اتصال لوله ها به یکدیگر از اتصالات استفاده میشود. این اتصالات در شرایط مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند از جمله ؛ اتصالا دو لوله به یکدیگر، تغییر مسیر لوله، تغییر سایز لوله، محل اتصال چند لوله به یکدیگر و …

در مورد انواع اتصالات مورد استفاده در پایپینگ، جنس آنها و کلاس بندی این اتصالات در پستی جدا، صحبت خواهیم کرد.

۳- فلنج ها (Flange)

در برخی از موارد در پایپینگ، هنگام اتصال لوله ها به تجهیزات دیگر، از فلنج ها استفاده میشود. این کار باعث اطمینان بیشتر اتصال مورد نظر میشود.

۴- درپوش ها (Cap)

در انتهای لوله هایی که انشعابی دیگر ندارند، یا گاها بر روی هدر (Header) از در پوش یا کپ استفاده میشود. این درپوش ها گاهی موقتی هستند و گاهی به صورت دائم روی پایپ و لوله ها نصب میشوند.

۵- توری ها و صافی ها (Strainer)

برخی از سیالات به علت وجود برخی از آلودگی ها، قبل از اینکه وارد تجهیزی بشوند باید از صافی ها یا توری ها (Strainer) عبور کنند تا به تجهیزات پایین دست آسیبی وارد نشده و دچار گرفتگی نشوند.

۶- ساپورت ها و تقویت کننده ها (Supports & Reinforcement)

تقویت کننده ها (Reinforcement) یک تکه فلز اضافی در محل انشعاب گیری از جدار لوله یا مخزن می باشد. افزودن فلز موجب جبران تضعیف ساختاری در اثر وجود سوراخ می گردد.

ساپورت ها در پایپینگ، برای مهار وزن لوله ها و جلوگیری از جابجایی یا چرخش لوله میشوند. این ساپورت ها ممکن است زیر لوله قرار داشته باشند یا در شرایطی به صورت آویزانی باشند و لوله را به صورت معلق نگه دارند.

۷- شیر ها (Valve)

شیرها در پایپینگ کاربردهای گسترده ای دارند. برخی از شیرها به صورت On/Off یا باز و بسته استفاده میشوند و برخی دیگر جنبه کنترل جریان را دارند. در مورد انواع شیرها، کاربرد آنها و قسمت های مختلف یک شیر در ادامه و پست های بعدی به صورت مفصل صحبت خواهیم کرد.

در تصویر زیر شیرهای پایپینگ که آبی رنگ هستند را مشاهده میکنید.

در این مقاله سعی کردیم تا شما عزیزان را با پایپینگ و لوله کشی صنعتی آشنا کنیم. در پست های بعدی به صورت کامل تری در مورد انواع بخش های پایپینگ و تجهیزات پایپینگی و اینکه مهندس پایپینگ چه مهارت هایی باید داشته باشد و با چه فراز و نشیب هایی روبرو میشود، صحبت خواهیم کرد.

منتظر پست های بعدی ما باشید.

لوله پلیکا و اتصالات ستاره پلیمر گلپایگان (امپراطور گلپایگان)