فهرست مطالب

در این مقاله قصد داریم تا روش تست و آزمایش سیستم های لوله کشی فاضلاب و آبرسانی را با هم بررسی کنیم. این روش های تست که مطابق با مبحث ۱۶ مقررات ملی ساختمان (تاسیسات بهداشتی) میباشد، برای انواع سیستم های فاضلاب و آبرسانی توضیح داده خواهد شد.

دانلود اخرین ویرایش مباحث مقررات ملی ساختمان

تست و آزمایش سیستم آبرسانی

آزمایش نشت

ممکن است آزمایش لوله کشی قسمت به قسمت در جریان پیشرفت کار، یا به طور کامل پس از نصب کلیه لوله ها و اجزای دیگر لوله کشی صورت گیرد. پیش از انجام آزمایش و تأیید لوله کشی، هیچ یک از اجزای لوله کشی نباید با عایق یا اجزای ساختمان پوشانده شود. در هنگام آزمایش همه اجزای لوله کشی باید آشکار و قابل بازرسی باشد. علاوه بر آزمایش قسمت به قسمت یا کامل لوله کشی، باید پس از خاتمه کار و نیز پس از نصب لوازم بهداشتی، آزمایش فشار با آب انجام گیرد.

روش انجام آزمایش سیستم آبرسانی

پس از خاتمه لوله کشی و پیش از نصب لوازم بهداشتی باید دهانه های باز به طور موقت بسته شود و لوله کشی با آب به تدریج پر شود و کاملا هواگیری گردد. پیش از اقدام به آزمایش لوله کشی آبرسانی، باید شبکه لوله کشی را به مدت حداقل دو روز پر از آب نگاه داشت. آزمایش فشار باید با آب و به کمک تلمبه مخصوص آزمایش فشار آب، مجهز به فشار سنج با فشار حداقل ۱۰ بار انجام شود. فشار سنج باید در بالاترین قسمت لوله کشی مورد آزمایش نصب شود.

مدت این آزمایش باید حداقل یک ساعت باشد. در این مدت اگر شکستگی یا نشت آب مشاهده شود، باید آزمایش فشار آب پس از رفع عیب تکرار شود. پس از نصب لوازم بهداشتی یک بار دیگر باید آزمایش فشار آب انجام شود. شبکه لوله کشی آب، لوازم بهداشتی و کلیه اجزای آن باید از نظر مقدار جریان و فشار کار در وضعیت کار عادی قرار گیرد. همه شیرها باید یک به یک باز و بسته شود و نسبت به آب بند بودن آن ها اطمینان حاصل شود. این مرحله آزمایش باید در فشار بهره برداری و به مدت حداقل یک ساعت انجام شود. در صورت مشاهده نشت، پس از رفع عیب، این آزمایش باید تکرار شود.

نگهداری سیستم آبرسانی

صاحب ساختمان ملک یا نماینده مجاز او موظف است شبکه لوله کشی آبرسانی ساختمان را در وضعیت بهداشتی و سالم، طبق الزامات این مقررات نگهداری کند. سیستم لوله کشی آبرسانی ساختمان باید مورد بازرسی های ادواری قرار گیرد و در صورت مشاهده عیب یا نقص، نسبت به رفع آن اقدام شود.

بازرسی های ادواری

• نمونه آب از نظر خوردگی مصالح و آلودگی میکروبی مورد آزمایش قرار گیرد.
• مخازن ذخیره آب دست کم سالی یک بار تخلیه و تمیز شود. اگر مخزن ذخیره فلزی است ، در صورت نیاز، از داخل و خارج رنگ شود.
• لوازم حفاظت از آب آشامیدنی دست کم ماهی یک بار مورد بازرسی قرار گیرد.
• شیرهای خروجی آب از نظر خوردگی، نشت و کار سالم به طور منظم بازرسی شود.
• سرریز مخازن آب، فلاش تانک و دستگاه های مشابه، از نظر مسدود نبودن، دست کم سالی یک بار بازرسی شود.

تست و آزمایش سیستم لوله کشی فاضلاب بهداشتی ساختمان

آزمایش سیستم لوله کشی فاضلاب

آزمایش لوله کشی فاضلاب را باید پیش از نصب لوازم بهداشتی، و آزمایش نهایی را باید پس از نصب لوازم بهداشتی انجام داد. پیش از انجام آزمایش و تأیید لوله کشی، هیچ یک از اجزای لوله کشی نباید با رنگ یا اجزای ساختمان پوشیده شود. به هنگام آزمایش ، همه اجزای سیستم لوله کشی فاضلاب ساختمان باید آشکار و قابل بازرسی باشد. پیش از نصب لوازم بهداشتی آزمایش ممکن است با آب یا هوا انجام شود. هر دو مورد را اینجا بررسی میکنیم.

آزمایش سیستم لوله کشی با آب

آزمایش با آب ممکن است قسمت به قسمت یا، در صورتی که مصالح لوله کشی و اتصال ها در برابر فشار ارتفاع استاتیک ساختمان مقاوم باشند، به طور یک جا برای کلیه شبکه لوله کشی انجام شود. در حالتی که کلیه سیستم لوله کشی به طور یک جا با آب آزمایش شود باید همه دهانه های باز شبکه لوله کشی، جز بالاترین دهانه باز آن، به طور موقت بسته شود و تمام لوله ها با آب پر شود. پس از مدت ۱۵ دقیقه باید همه قطعات و اتصالات مورد بازرسی قرار گیرد و نشت آب مشاهده نشود. در صورت مشاهده نشت آب باید قطعه معیوب یا اتصال ضعیف ترمیم یا تعویض شود و آزمایش با آب تکرار شود. در این روش آزمایش لوله کشی فاضلاب و هواکش ممکن است با هم انجام گیرد. در حالتی که شبکه لوله کشی قسمت به قسمت آزمایش شود باید با استفاده از دریچه های بازدید و دسترسی، که روی لوله قائم پیش بینی شده اند، ساختمان در ارتفاع به چند منطقه تقسیم شود و آزمایش با آب در هر منطقه به طور جداگانه صورت گیرد. در هر منطقه، جز بالاترین ۳ متر، فشار آزمایشی با آب نباید از ۳ متر ستون آب کمتر باشد و هیچ یک از قطعات یا اتصال ها نباید در معرض فشاری کمتر از ۳ متر قرار گیرد. در صورت مشاهده نشت باید قطعه معیوب یا اتصال ضعیف ترمیم و تعویض شود و آزمایش با آب تکرار شود. در این روش آزمایش لوله کشی فاضلاب باید جدا از سیستم لوله کشی هواکش انجام گیرد.

آزمایش سیستم لوله کشی با هوا

در آزمایش با هوا باید لوله کشی کاملاً از آب خالی باشد و دهانه های خروجی همه جا با کیسه های مخصوص که با هوای فشرده پر می شود یا وسایل دیگر که دهانه را کاملا مسدود و هوابند می کند به طور موقت بسته شود.  آزمایش لوله کشی فاضلاب با هوا باید با تزریق هوای فشرده به داخل سیستم لوله کشی صورت بگیرد و با فشارسنج اندازه گیری شود. فشار آزمایش سیستم لوله کشی با هوا ۳۴.۵ کیلو پاسکال است. پس از آن که فشارسنج فشار لازم را نشان داد، آزمایش باید به مدت دست کم ۱۵ دقیقه ادامه یابد و در این مدت فشارسنج هیچ کاهش فشاری را نشان ندهد. در صورت مشاهده کاهش فشار در مدت آزمایش، باید همه قطعات و اتصال های لوله کشی با آب صابون بازرسی شود. در صورت مشاهده قطعات معیوب با اتصال ضعیف، این قطعات تعویض و اتصال ترمیم شود و آزمایش با هوا تکرار شود. در آزمایش با هوا، شبکه لوله کشی فاضلاب و شبکه لوله کشی هواکش فاضلاب ممکن است با هم انجام گیرد.

آزمایش نهایی سیستم لوله کشی

آزمایش نهایی باید پس از نصب همه لوازم بهداشتی و کامل شدن سیستم لوله کشی فاضلاب و شبکه لوله کشی هواکش انجام شود. آزمایش نهایی با دود یا هوا انجام می شود. در این آزمایش باید انتهای لوله اصلی که فاضلاب را از ساختمان به خارج، یا به نقطه ورودی به دستگاه تصفیه فاضلاب در داخل ساختمان یا ملک هدایت می کند، و نیز انتهای لوله های هواکش مسدود شود و دود( با استفاده از ماشین های ایجاد دود) یا هوا، با فشار وارد سیستم لوله کشی فاضلاب و شبکه لوله کشی هواکش شود. در این آزمایش باید همه سیفون های فاضلاب با آب پر شود. اندازه گیری با فشارسنج صورت می گیرد. فشار آزمایش نهایی سیستم لوله کشی فاضلاب ۲۵ میلی متر ستون آب و مدت آن ۱۵ دقیقه است. در مدت آزمایش نباید فشار سنج هیچ کاهش فشاری نشان دهد. این آزمایش دست کم باید سه بار تکرار شود. در صورتی که لوله ها یا فیتینگ های شبکه لوله کشی، یا قسمتی از آن ها، از نوع پلاستیکی پی وی سی یا پلی اتیلن باشد، به کار بردن دود برای آزمایش نهایی مجاز نیست.

نگهداری سیستم لوله کشی فاضلاب

• صاحب ساختمان یا نماینده رسمی او مسئول است که در مدت بهره برداری از ساختمان همه الزامات مقررات ملی ساختمان را به طور کامل رعایت کند.
• از ریختن مواد زایدی که ممکن است سبب گرفتگی لوله یا فیتینگ شود، باید پرهیز گردد.
• در هر مورد پس از بازکردن دریچه بازدید و رفع گرفتگی باید دریچه بازدید به طور کامل آب بند و گازبند شود و در صورت لزوم واشر لاستیکی این دریچه تعویض گردد.
• به هنگام استفاده از مواد پاک کننده شیمیایی باید نسبت به اثر خوردگی این مواد روی مصالح لوله ها و فیتینگ ها توجه کامل شود.
• اگر برای رفع گرفتگی از فنر استفاده می شود، باید فنر یا هر وسیله دیگری که برای رفع گرفتگی به داخل لوله ها رانده میشود، از نوعی باشد که هنگام عبور از داخل لوله ها ، فیتینگ ها یا سیفون ها به سطح داخلی آن ها آسیب نرساند.
• سیفون های لوازم بهداشتی باید به طور ادواری بازدید و تمیز شود و مواد زاید، مواد پاک کننده، صابون، مو، چربی و غیره از داخل سیفون خارج شود. در صورت باز کردن سیفون و تمیز کردن آن، هنگام نصب مجدد باید درزهای اتصال آن کاملاً آب بند و گازبند شود.

تست و آزمایش سیستم لوله کشی هواکش و ونت فاضلاب ساختمان

آزمایش سیستم لوله کشی هواکش

آزمایش لوله کشی هواکش فاضلاب باید با توجه به آنچه در مورد آزمایش لوله کشی فاضلاب گفتیم انجام شود.

آزمایش سیستم لوله کشی ونت با آب

در صورتی که لوله کشی فاضلاب طبق بند قبل به طور یک جا با آب آزمایش شود انجام این آزمایش ممکن است در زمانی صورت گیرد که شبکه لوله کشی هواکش فاضلاب اجرا شده و در نقاط لازم به شبکه لوله کشی فاضلاب متصل شده است. در این حالت لوله کشی فاضلاب و هواکش ممکن است با هم آزمایش شود. در صورتی که لوله کشی فاضلاب قسمت به قسمت با آب آزمایش شود، آزمایش هم زمان لوله کشی فاضلاب و لوله کشی هواکش ممکن نیست.

آزمایش سیستم لوله کشی هواکش با هوا

در صورتی که لوله کشی فاضلاب طبق بند قبل با هوا آزمایش شود، آزمایش همزمان لوله کشی فاضلاب و لوله کشی هواکش می تواند عملی شود.

تست و آزمایش سیستم لوله کشی فاضلاب آب باران ساختمان

آزمایش سیستم لوله کشی آب باران

پیش از آزمایش و تأیید لوله کشی هیچ یک از اجزای لوله کشی نباید با رنگ یا اجزای ساختمانی پوشانده شود. به هنگام آزمایش همه اجزای لوله کشی باید آشکار و قابل بازرسی باشند.

آزمایش نشت با آب

آزمایش با آب باید برای حداکثر فشار استاتیک مربوط به ارتفاع بلندترین لوله های قائم آب باران صورت گیرد. لوله های قائم آب باران باید بطور کامل از طریق کفشو های آب باران بام با آب پر شوند. لوله های افقی آب باران در پائین ترین طبقه باید هم زمان با لوله های قائم به طور کامل با آب پر شوند. مدت آزمایش دست کم ۱۵ دقیقه است. پس از پر کردن کامل لوله ها با آب در صورت پائین رفتن سطح آب در لوله ها باید همه قطعات و اتصالات از نظر نشت آب مورد بازرسی قرار گیرند. در صورت مشاهده نشت آب باید قطعه و یا اتصال معیوب تعویض و یا ترمیم شود و آزمایش با آب تکرار شود

نگهداری سیستم لوله کشی آب باران

• کفشوهای آب باران و شبکه های صافی هر یک، باید به طور ادواری بازدید و از مواد اضافی تمیز گردد.
• دریچه های بازدید باید به طور ادواری بازدید شود.
• پس از هر بار باز کردن دریچه بازدید و رفع گرفتگی، باید دریچه بازدید دوباره با دقت آب بند شود و در صورت لزوم واشر لاستیکی آن عوض شود.