تو این مطلب قراره در مورد الزامات لوله کشی آب باران ساختمان صحبت کنیم. از الزامات طراحی گرفته تا اجرای کفشو، دریچه بازدید و رایزرهای آب باران. یکی از اشتباهات رایج توی اجرای لوله کشی آب باران اینه که، لوله های فاضلاب ساختمان و با  لوله های آب باران مشترک در نظر میگیرن یا برای آب باران چاه جدا در نظر نمیگیرن. یا هر دو رو به یک چاه میریزن یا رایزر آب باران به خروجی فاضلاب که به اگو شهری متصل میشه میریزن که اینجا توضیحاتش میدیم. در مورد اینکه توی نقشه های اجرایی فاضلاب آب باران چه نکاتی باید رعایت بشه هم توضیحاتی داده میشه

لوله کشی آب باران

لوله کشی آب باران ساختمان از کفشو های دریافت کننده آب باران (روی بام و سایر سطوح باران گیر ساختمان) آغاز میشود و تا ۱.۵ متر دورتر از دیوار خارجی ساختمان ادامه مییابد.
الف) ادامه لوله کشی آب باران در محوطه خصوصی ساختمان  تا نقطه اتصال به چاه جاذب باید طبق الزامات فصل ۸ مبحث ۱۶ مقررات ملی ساختمان انجام شود.
ب) مباحث زیر خارج از محدوده مبحث ۱۶ مقررات ملی است :

• ادامه لوله کشی آب باران پس از ۱.۵ متر دورتر از دیوار خارجی ساختمان برای اتصال آن به شبکه دفع آب باران شهری
• دفع آب باران سطوح سخت اطراف ساختمان و محوطه خصوصی ساختمان
• جمع آوری و دفع آبهای سطحی و آبهای زیرزمینی ساختمان و محوطه خصوصی آن
• طرح و اجرای حوضچه و پمپ آب باران که آب باران را از حوضچه به تراز بالاتر منتقل میکند و لوله کشی آب باران بعد از پمپ که آب باران در آن تحت فشار پمپ جریان مییابد

لوله کشی آب باران داخل ساختمان باید از لوله کشی فاضلاب بهداشتی ساختمان کاملاً جدا باشد.
الزاماتی که در اینجا مطرح میشود مربوط به آن بخش از لوله کشی آب باران است که به صورت ثقلی انجام میشود.

طراحی لوله کشی آب باران

• اطلاعات پیش از طراحی
  1. پیش از طراحی باید اطلاعات کافی از محوطه خارج از ساختمان و چگونگی اتصال لوله اصلی آب باران که از ساختمان  خارج میشود به شبکه آب باران شهری، یا چاه جاذب در محوطه خصوصی ساختمان  یا هر روش دفع دیگر بدست آید.
  2. در صورتیکه دفع آب باران در خارج از ساختمان  باشد باید سایز لوله اصلی آب باران خروجی از ساختمان با توجه به روش دفع آب باران مشخص شود.
  3. مقدار حداکثر بارندگی ظرف یک ساعت در محل ساختمان برای دوره برگشت حداقل سی سال باید از آمارهای رسمی بدست آید.
• ب) طراحی لوله کشی آب باران ساختمان باید طبق روشهای مهندسی مورد تأئید انجام شود. روشهای مهندسی برای اندازه گذاری لوله ها و دیگر اجزای لوله کشی باید مورد تأئید قرار گیرد.
• پ) لوله کشی آب باران ساختمان شامل کفشو های آب باران بام (یا سطوح دیگر باران گیر ساختمان ) لوله های رایزر و لوله های اصلی افقی باید با رعایت اهداف زیر طراحی شود:

1. جریان آب باران در لوله ها بطور ثقلی صورت گیرد.
2. لوله کشی باید آب باران را سریع، آرام، بدون صدا، مزاحمت، نشت و آسیب رساندن به لوله ها و دیگر اجزای لوله کشی به سمت نقطه خروج از ساختمان هدایت کند. در کلیه مسیرها و در جهت جریان آب باران نصب تبدیل برای تقلیل قطر مجاز نیست.
3. به منظور تمیز کردن و رفع گرفتگی احتمالی لوله ها و فیتینگ ها باید دریچه هایی در محل های مناسب و با دسترسی آسان در لوله کشی آب باران پیش بینی شود.
4. پیش بینی های لازم برای جلوگیری از هرگونه آسیب، خوردگی و فرسودگی لوله ها به عمل آید.
5. اگر لوله های پلیمری روکار نصب شوند نباید در معرض تابش مستقیم نور آفتاب باشند.

اگر برای لوله کشی فاضلاب، دنبال لوله پلیکا واتصالات با کیفیت با مناسب ترین قیمت میگردید، ستاره پلیمر گلپایگان در خدمت شماست

نقشه های لوله کشی آب باران و مدارک دیگر

• نقشه های اجرائی لوله کشی آب باران ساختمان باید پیش از اقدام به اجرا برای بررسی و تصویب به ناظر ارائه شود.
• نقشه های اجرائی باید شامل محل و مشخصات کفشو های دریافت آب باران بام و مسیر و اندازه قطر و طول و مشخصات لوله های رایزر و افقی و دریچه های بازدید و دیگر اجزای لوله کشی باشد.

1. پلان طبقه (یا طبقات) ساختمان و محوطه آن باید در نقشه ها داده شود.
2. نقشه ها باید شامل دیاگرام لوله کشی، جای کفشو های آب باران و سایز لوله خروجی آب باران از ساختمان  باشد.
3. نوع و مشخصات مصالح انتخابی برای لوله کشی باید در نقشه ها و مدارک پیوست آنها مشخص شود.
4. روشهای اجرا، نصب، حفاظت و نگهداری لوله کشی آب باران باید در نقشه ها و مدارک پیوست آن مشخص شود.
5. فشار کار طراحی لوله کشی آب باران باید در نقشه ها و مدارک پیوست آن مشخص شود.

• علائم نقشه کشی باید طبق یکی از استانداردهای مورد تأئید باشد.

کفشوی آب باران

• کفشوی آب باران باید از جنس مقاوم در برابر خوردگی و تابش آفتاب و اختلاف درجه حرارت باشد و شبکه صافی داشته باشد.

1. 1. کف شوی آب باران باید به ترتیبی باشد که شبکه صافی آن دست کم تا ۱۰۰میلیمتر بالاتر از سطح بام باشد و در طول استفاده احتمال جدا شدن از مقر خود را نداشته باشد.
   2. سطوح باز شبکه صافی باید دست کم ۱.۵ برابر سطح دهانه لوله قائم آب باران باشد.

• کفشوی آب باران باید با اتصالات کاملاً آب بند به لوله قائم آب باران متصل شود.

1. 1. نصب کفشوی بام و اتصال آن به لوله قائم آب باران باید به کمک لوازم و مواد آب بند به ترتیبی صورت گیرد که آب باران بام نتواند به مصالح ساختمانی نفوذ کند.

• حداقل تعداد کفشوی و لوله رایزر آب باران بام اصلی ساختمان (غیر از خرپشته و بالکن) نباید از دو عدد کم تر باشد.

دریچه بازدید لوله کشی آب باران

• به منظور بازدید در موارد لزوم و رفع گرفتگی احتمالی لوله ها در نقاط زیر باید دریچه بازدید نصب شود.

1. 1. در پائین ترین قسمت لوله های قائم آب باران پیش از پائین ترین زانوی لوله.
   2. در نقاط تغییر جهت لوله های افقی اگر زاویه تغییر جهت لوله بیش از ۴۵درجه باشد.
   3. روی لوله اصلی افقی پائین ترین قسمت شبکه لوله کشی آب باران در فاصله هر ۱۵متر (برای لوله های با قطر اسمی کمتر از ۱۰۰میلیمتر) و در فاصله هر ۳۰متر (برای لوله های با قطر اسمی ۱۰۰میلیمتر و بیشتر.)
   4. روی لوله افقی اصلی آب باران خروجی از ساختمان بلافاصله پس از خروج از ساختمان.

• دریچه بازدید باید در جائی و به ترتیبی قرار گیرد که دسترسی به آن آسان باشد و به سهولت بتوان از آن نقطه با فرستادن وسایل مناسب گرفتگی لوله را بر طرف کرد.

1. 1. دریچه بازدیدی که روی لوله آب باران نصب میشود باید با واشر لاستیکی مناسب و پیچ و مهره کاملاً آب بند شود .
   2. اگر لوله آب باران افقی یا قائم در اجزای ساختمان دفن میشود، دریچه بازدید باید تا سطح تمام شده کف و یا دیوار ادامه یابد.
   3. اندازه دریچه بازدید روی لوله آب باران تا قطر اسمی ۱۰۰میلیمتر ( ۴اینچ ) باید برابر قطر اسمی لوله باشد و در لوله های با قطر اسمی بزرگتر از ۱۰۰میلیمتر دریچه بازدید باید دست کم ۱۰۰میلی متر باشد.

لوله های رایزر و افقی آب باران

الف) جریان و شیب

1. جریان آب باران در داخل کفشو های آب باران بام و لوله های رایزر و افقی باید با پیش بینی شیب های مناسب و بطور ثقلی صورت گیرد.
2. لوله های افقی آب باران باید دارای شیب یکنواخت و مناسب جهت دور کردن آب باران از لوله های قائم باشند.
3. شیب معکوس در لوله های افقی آب باران مجاز نیست.
4. حداقل شیب لوله های افقی آب باران در داخل ساختمان باید یک درصد باشد.

ب ) سیفون

1. اگر لوله افقی اصلی آب باران ساختمان در نقطه خروج از ساختمان  به لوله اصلی فاضلاب ساختمان متصل میشود باید روی لوله افقی اصلی آب باران سیفون نصب شود.
2. مجاور سیفون آب باران باید از نظر امکان بازدید و تمیز کردن آن دریچه بازدید با دسترسی آسان پیش بینی کرد.

پ ) لوله های رایزر

1. برای انتقال آب باران بام به پائین ساختمان، لوله قائم ممکن است در داخل ساختمان یا در خارج ساختمان بطور آشکار روی دیوار خارجی نصب شود.
2. از لوله های قائم آب باران ساختمان نباید به عنوان لوله فاضلاب و یا هواکش استفاده شود.
3. لوله قائم آب بارانی که در خارج از ساختمان نصب میشود اگر از طرف کوچه و یا خیابان در معرض آسیب باشد باید یا در داخل مصالح ساختمانی دیوار قرار گیرد و یا با پوشش های فلزی مقاوم حفاظت شود.
4. در صورتیکه لوله های قائم آب باران خارج از ساختمان در اقلیمی نصب شوند که مواجه با احتمال یخ زدن باشد این لوله ها باید با روش مناسب در برابر یخ زدن حفاظت شوند.
5. اندازه لوله قائم آب باران بام اصلی ساختمان (غیر از خرپشته و بالکن ) دستکم باید ۳ اینچ باشد.

• لوله های افقی و قائم یا فیتینگ ها و اتصال های لوله کشی آب باران ساختمان باید برای شرایط آزمایش به ترتیبی که در در فصل ۸ مبحث ۱۶ مقررات ملی ساختمان مقرر شده است، کاملاً آب بند باشند.

نکات اجرایی لوله کشی آب باران

مقالات دیگر ما! – فرآیند تولید لوله پلیکا ( U-PVC )- تفاوت ونت خشک و ونت تر فاضلاب– نشریه ۱۲۸– انواع لوله پلیکا – UPVC , CPVC , OPVC و MPVC- اتصالات در لوله کشی– دانلود مباحث مقررات ملی ساختمان– شیب لوله کشی فاضلاب– استاندارد IPC– طراحی و اجرای سپتیک تانک– نقشه خوانی لوله کشی فاضلاب